1. Nguyên nhân của chuột rút

Hiện nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm thấy rõ cơ chế gây ra hiện tượng chuột rút, nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng có một số nguyên nhân dẫn đến hiện tượng chuột rút, có thể kể tới như:

Do thiếu canxi, magiê và kali

Nguyên nhân này thường xảy ra ở người có thai và cho con bú hay ở trẻ trưởng thành (do không đủ chất). Riêng thai phụ hay bị chuột rút từ tháng thứ 6 trở đi của thai kỳ do thiếu canxi, phốt pho, magiê, do sức nặng và độ lớn của tử cung chèn ép vào các mạch máu ở chi dưới hoặc do các cơ ở chi dưới phải gánh sức nặng của cơ thể.

Do sự lão hoá hệ thần kinh, hệ cơ hay hệ mạch

Nguyên nhân này thường xảy ra chủ yếu với những người lớn tuổi. Cách khắc phục là vừa bổ sung canxi, magiê, kali vừa bổ sung các chất có lợi cho hệ thần kinh cơ và hệ tuần hoàn như vitamin.

Do hoạt động thái quá của hệ thần kinh cơ bắp

Đứng hoặc ngồi quá lâu. Ngủ nằm tư thế chân không đúng. Khởi động không kỹ, không đủ trước khi tham gia hoạt động thể dục thể thao hoặc thực hiện các hoạt động dùng nhiều cơ bắp như bơi lội, chạy bộ, đá bóng.

Dấu hiệu của một bệnh lý

Nếu thường xuyên bị chuột rút về đêm, cần phải đi khám chuyên khoa. Đây chính là dấu hiệu cảnh báo của một loại bệnh lý mà rất ít người biết. Trong đó, có đến 70% các trường hợp xuất phát từ căn bệnh suy giảm hệ thống tĩnh mạch chân.

Cơ chế hoạt động của căn bệnh này là sự tắc nghẽn dòng máu sâu bên trong tĩnh mạch khiến cho các chất chuyển hóa tích tụ dưới da, các cơ dễ dàng rơi vào trạng thái kích thích, sinh ra hiện tượng co cơ, chuột rút. Ngoài ra, suy tĩnh mạch cũng gây ra chứng phù nề chi dưới, được xếp vào nguyên nhân bị chuột rút khi đang ngủ.

2. Xử trí khi bị chuột rút

Chuột rút ở cơ bắp chân

Duỗi thẳng chân ra và nhẹ nhàng gập bàn chân về phía đầu gối, ép mạnh một tay vào gót chân. Lúc mới áp dụng có thể thấy đau tăng lên nhưng ngay sau đó cơn đau sẽ giảm xuống do các cơ hết co thắt, máu lại được lưu thông trở lại. Khi đã hết hiện tượng chuột rút nên xoa bóp nhẹ nhàng vùng cơ bắp vừa bị co cứng để cho máu hoạt động lưu thông trở lại tránh xảy ra chuột rút tái diễn.

Chuột rút ở bắp đùi

Cần nhờ người khác kéo thẳng chân ra, một tay nâng cao gót chân, tay kia đồng thời ấn đầu gối xuống.

Chuột rút ở bàn chân

Cầm đầu bàn chân kéo nhẹ rồi đứng dậy và đứng thẳng người một lúc nhưng không cho gót chạm đất và bắt cơ bắp làm việc nhẹ nhàng đến khi hết chuột rút.

Chuột rút ở bàn tay

Rất ít khi xảy ra nhưng có thể gặp ở những người phải sử dụng bàn tay với các động tác lặp đi lặp lại trong thời gian dài (người chơi vĩ cầm, chơi piano…). Hãy kéo nhẹ các ngón, rồi xoa bóp bàn tay.

Chuột rút cơ xương sườn

Bạn phải hít thở sâu để thư giãn cơ hoành đồng thời xoa bóp nhẹ các bắp thịt xung quanh lồng ngực. Uống nước trà đường nóng, cà phê pha ngọt, nước oresol, nước cam, nước chanh…

Khi bị chuột rút, có thể dùng các loại dầu làm nóng da và cơ thoa dầu lên vùng da của bắp thịt đang bị co rút rồi nhẹ nhàng xoa bóp hoặc chườm lạnh bằng túi đá. Đồng thời, cố gắng đứng dậy đi lại hoặc đung đưa chân… Sau khi đã qua cơn đau, có thể tắm nước nóng để máu càng dễ lưu thông, thư giãn bắp thịt, giúp các cơ dãn ra, lấy lại tính đàn hồi.

3. Cách phòng ngừa chuột rút

Để phòng ngừa chuột rút, bạn nên tập thể dục thường xuyên, bổ sung đầy đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, tránh sử dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng sinh nếu không cần thiết và giảm thiểu tình trạng căng thẳng tâm lý.